ΠΑΡΑΓΡΑΦΗ ΧΡΕΩΝ ΣΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ

Παραγραφή είναι η απόσβεση της αξίωσης λόγω μη ενασκήσεώς της μέσα στο χρόνο που προβλέπεται από τις σχετικές διατάξεις.

 Σκοπός

Η Παραγραφή των αξιώσεων έχει σαν σκοπό τον τερματισμό της αβεβαιότητας στις συναλλαγές. Ειδικότερα, η παραγραφή των αξιώσεων του Δημοσίου έχει σαν σκοπό την εκκαθάριση αυτών με τη δημιουργία σαφούς εικόνας των εσόδων  του και την απαλλαγή των αρμοδίων τμημάτων από άσκοπη εργασία για την επιδίωξη της είσπραξης των οφειλών που δεν έχουν καμία πιθανότητα να εισπραχθούν.

Αναστολή Παραγραφής

Έννοια:

Αναστολή παραγραφής είναι ο μη υπολογισμός του χρόνου κατά τον οποίον διαρκεί ο λόγος της αναστολής και η συνέχιση αυτής δηλαδή της παραγραφής από τότε που παύει ο λόγος της αναστολής.

1.    Κυριότεροι λόγοι Αναστολής

Η Παραγραφή αναστέλλεται:

Α)  Για τους λόγους που αναφέρονται στο Άρθρο 255 του Α.Κ

Σύμφωνα με το άρθρο αυτό, « η παραγραφή αναστέλλεται για όσο χρόνο ο δικαιούχος εμποδίστηκε από δικαιοστάσιο ή από άλλο λόγο ανώτερης βίας να ασκήσει την αξίωσή του μέσα το τελευταίο εξάμηνο του χρόνου της παραγραφής. Η Παραγραφή επίσης αναστέλλεται για όσο χρονικό διάστημα μέσα στο τελευταίο εξάμηνο του χρόνου της ο υπόχρεος απέτρεψε με δόλο τον δικαιούχο να ασκήσει την αξίωση ».

Β) Για τους λόγους που αναφέρονται στο Άρθρο 87 του Ν 2362/1995

·       Για χρονικό διάστημα ίσο με το χρόνο για τον οποίο είχε χορηγηθεί στον υπόχρεο ή σε συνυπόχρεο, κατά την τελευταία διετία της παραγραφής, αναστολή πληρωμής του χρέους του ή διευκόλυνση τμηματικής καταβολής είτε με νόμο, είτε με δικαστική απόφαση, είτε με πράξη αρμόδιας αρχής,  που εκδίδεται ύστερα από αίτηση του υπόχρεου, ανεξάρτητα αν αυτός έχει συμμορφωθεί ολικά ή μερικά.

Για χρονικό διάστημα  ίσο με το χρόνο κατά τον οποίο  το Δημόσιο έχει εμποδιστεί να επιδιώξει την είσπραξη των οφειλών με αναγκαστικά μέτρα, λόγω αναστολής εκτέλεσης που έχει χορηγηθεί με διάταξη νόμου.

Και στις δύο (2) παραπάνω περιπτώσεις  η παραγραφή συνεχίζεται μετά τη λήξη της αναστολής της και σε καμία περίπτωση δεν συμπληρώνεται πριν περάσει ένα (1) έτος από τη λήξη, είτε της αναστολής πληρωμής ή της παραβίασης της υποχρέωσης  τμηματικής καταβολής, είτε της αναστολής λήψης των αναγκαστικών μέτρων αντίστοιχα.

·       Κατά τη διάρκεια ανηλικότητας του οφειλέτη ή και δύο έτη μετά την ενηλικίωση αυτού, αν η κληρονομιά στερείται Ενεργητικού, ανεξάρτητα της ύπαρξης ή μη κηδεμόνα ή επιτρόπου του ανήλικου.

·       Ο χρόνος της παραγραφής κάθε απαίτησης του Ελληνικού Δημοσίου παρατείνεται για δύο (2) έτη, σε περίπτωση που ο οφειλέτης κατά την τελευταία διετία του χρόνου της παραγραφής διέμενε στο εξωτερικό για χρόνο μεγαλύτερο του μηνός, συναπτώς ή μη.

·       Σε περίπτωση δικαστικής αμφισβήτησης από οποιονδήποτε είτε του Νόμιμου Τίτλου γενικά της απαίτησης του Δημοσίου είτε της Νομιμότητας της εν στενή εννοία βεβαίωσης, είτε της για οποιονδήποτε λόγο εγκυρότητας πράξεως της αναγκαστικής εκτέλεσης προς είσπραξη απαιτήσεως του Δημοσίου (δηλ. Διοικητικής Εκτέλεσης), η προβλεπόμενη παραγραφής της απαίτησης του Δημοσίου προς βεβαίωση (εν ευρεία εννοία) ή προς είσπραξη της βεβαιωμένης απαίτησής του αναστέλλεται, μέχρι της έκδοσης τελεσίδικης δικαστικής  απόφασης  επί της δικαστικής αυτής διένεξης και δεν συμπληρώνεται αυτή, σε κάθε περίπτωση, προ της παρόδου ενός (1) έτους από την κοινοποίηση με επιμέλεια των αντιδίκων του Δημοσίου, με δικαστικό επιμελητή στον Προϊστάμενο της Δημόσιας Οικονομικής Υπηρεσίας και τον Υπουργό Οικονομικών, της τελεσίδικης δικαστικής απόφασης.

 Διακοπή της Παραγραφής

Έννοια:

Η διακοπή της παραγραφής είναι το γεγονός το οποίο επιφέρει τη ματαίωση του χρόνου της παραγραφής που διανύθηκε. Δηλαδή, ο χρόνος αυτός, δεν υπολογίζεται στην παραγραφή.

Μετά τη διακοπή αρχίζει νέα παραγραφή, ίσου χρόνου με τη διακοπείσα.

Ο χρόνος της παραγραφής ποικίλλει ανάλογα με τη φύση της απαίτησης.

Διοικητικές πράξεις που διακόπτουν τον χρόνο της παραγραφής

·       Η κατάσχεση περιουσιακού στοιχείου του οφειλέτη ή του συνοφειλέτη ή τρίτου εγγυητή αυτών και ανεξάρτητα αν αυτή ενεργείται σε χείρας αυτών ή ενεργείται σε χείρας τρίτου.

·       Η έκδοση προγράμματος πλειστηριασμού, ανεξάρτητα από την κοινοποίηση ή μη αυτού στον καθ’ ου έχει εκδοθεί το πρόγραμμα. Η παραγραφή διακόπτεται έστω και αν ο πλειστηριασμός αναβλήθηκε ή ματαιώθηκε.

·       Η αναγγελία προς επαλήθευση στην πτώχευση είτε του οφειλέτη είτε του φυσικού ή νομικού προσώπου μαζί και του συνυπόχρεου ή για τα χρέη του οποίου ευθύνεται αυτό. Η αναγγελία στην πτώχευση επάγεται τη διακοπή, εφόσον κοινοποιείται είτε στον γραμματέα του πτωχευτικού δικαστηρίου είτε τον σύνδικο της πτώχευσης. Ειδικά, για τις μη προνομιακές απαιτήσεις του Δημοσίου, η παραγραφή αρχίζει και πάλι έξι μήνες από την κοινοποίηση της τελεσίδικης δικαστικής απόφασης, με επιμέλεια του οφειλέτη στον Προϊστάμενο της Δημόσιας Οικονομικής Υπηρεσίας ή του Τελωνείου, για επικύρωση του δικαστικού συμβιβασμού.

Η Ένωση των Πιστωτών ή η Αποκατάσταση του Πτωχού καθώς και η Ανάκληση της περί κηρύξεως της πτώχευσης δικαστικής απόφασης ή η Ακύρωση ή η Διάρρηξη του πτωχευτικού συμβιβασμού δεν επάγονται έναρξη εκ νέου της παραγραφής που διακόπτεται με την αναγγελία.

·       Η αναγγελία για κατάταξη σε πλειστηριασμό περιουσιακού στοιχείου του οφειλέτη ή των λοιπών  ανωτέρω αναφερομένων προσώπων.

·       Η αναγγελία στον Εκκαθαριστή Κληρονομιάς ή στον Εκκαθαριστή διαλυθέντος νομικού προσώπου. Αν ένα νομικό πρόσωπο διαλυθεί και δεν υπάρχει άμεσα γνωστός Εκκαθαριστής βάσει του καταστατικού ή μετά από δικαστική απόφαση, η παραγραφή της απαίτησης του Δημοσίου αναστέλλεται μέχρι να ορισθεί εκκαθαριστής και έξη(6) μήνες μετά από τον ορισμό του.

·       Η εγγραφή υποθήκης ή προσημείωσης υποθήκης επί ακινήτου οποιουδήποτε από τα προαναφερθέντα πρόσωπα. Η εξάλειψή τους εντός του χρόνου της νέας παραγραφής, χωρίς την γραπτή συναίνεση του Δημοσίου, δεν αναιρεί τη διακοπή για ένα (1) έτος μετά τη γραπτή γνωστοποίηση από τον οφειλέτη προς την Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία που έγινε η εξάλειψη.

·       Από την έναρξη σύμφωνα με τον  Κ.Ε.Δ.Ε διοικητική δηλαδή αναγκαστική εκτέλεση μέχρι να καταστεί αμετάκλητος ο Πίνακας Κατάταξης των Δανειστών, κάθε πράξης της αναγκαστικής εκτέλεσης και κάθε διαδικαστική ως προς τον πίνακα κατάταξης πράξη των διαδίκων ή του δικαστηρίου. Η Παραγραφή αρχίζει και πάλι έξι (6) μήνες από την κοινοποίηση της Αμετάκλητης Δικαστικής Απόφασης επί του Πίνακα Κατάταξης των Δανειστών, με επιμέλεια των αντιδίκων στο Δημόσιο, με Δικαστικό Επιμελητή.

                                 ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ             

·       Η άρση της κατάσχεσης, η εξάλειψη της υποθήκης ή η ανάκληση άλλης Πράξης διοικητικής

ή αναγκαστικής εκτέλεσης, από την αρμόδια Οικονομική Υπηρεσία (Δ.Ο.Υ) ή από άλλη αρμόδια για αυτό διοικητική αρχή, δεν εξαλείφει αναδρομικά τη διακοπή της παραγραφής, η οποία αρχίζει εκ νέου από την ημερομηνία της Άρσης ή της Εξάλειψης ή της Ανάκλησης αντίστοιχα.

·       Επί περισσοτέρων συνοφειλετών, διαιρετώς ή εις ολόκληρον ευθυνομένων, περιλαμβανομένου και του εγγυητή, η διακοπή της παραγραφής της απαίτησης του Δημοσίου ως προς ένα εξ αυτών ενεργεί και κατά των λοιπών.

·       Με την επιφύλαξη των διατάξεων του άρθρου  88 Ν 2362/95, οι λόγοι διακοπής της παραγραφής ισχύουν και για τις απαιτήσεις  του Δημοσίου, δηλαδή εφαρμόζονται και στο Ι.Κ.Α, όπου αναφέρεται ο Προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ, εδώ νοείται Ο Διευθυντής της Ταμειακής Υπηρεσίας Ταμείου Είσπραξης Εσόδων Ι.Κ.Α.

                                

                       Χρόνος Παραγραφής Αξιώσεων του Δημοσίου

                        Παραγραφή απαιτήσεων του Δημοσίου  

  

                        Σύμφωνα με το άρθρο 86 του Ν 2362/1995 Περί Δημοσίου

                        Λογιστικού:

1.     Καμμία χρηματική απαίτηση του Δημοσίου δεν υπόκειται σε παραγραφή προτού βεβαιωθεί προς είσπραξη σαν δημόσιο έσοδο στην αρμόδια Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία ή το  αρμόδιο Τελωνείο (βεβαίωση εν στενή εννοία). Ο κανόνας δεν αλλοιώνεται από την τυχόν βραδεία τοιαύτη βεβαίωση.    

2.     Η χρηματική απαίτηση του Δημοσίου μαζί με συμβεβαιούμενα πρόστιμα, παραγράφεται μετά από μία πενταετία από τη λήξη του Οικονομικού Έτους μέσα στο οποίο βεβαιώθηκε εν στενή εννοία και κατέστη ληξιπρόθεσμη.

3.     Χρηματική απαίτηση του Δημοσίου που

·       Απορρέει από σύμβαση που έχει καταρτίσει, περιλαμβανομένης και της συμβάσεως εκείνης που βασίζεται σε πρακτικό του Ν.Σ.Κ για εξωπτωχευτική ρύθμιση του τρόπου καταβολής των πτωχευτικών χρεών προς το Δημόσιο, η οποία εξομοιώνεται πλήρως με μεταπτωχευτική έννομη σχέση του πτωχού,

·       Απορρέει από τελεσίδικη απόφαση (αναγνωριστική ή καταψηφιστική) οποιουδήποτε δικαστηρίου,

·       Γεννήθηκε συνεπεία άπιστης διαχείρισης,

·       Απορρέει από διάταξη τελευταίας βούλησης,

·       Αφορά σε περιοδικές παροχές,

·       Γεννήθηκε από καταλογισμό που έγινε από οποιαδήποτε αρμόδια δημόσια αρχή,

·       Γεννήθηκε από αυτοτελή πρόστιμα που επιβλήθηκαν από διοικητικές αρχές,

·       Αφορά σε απόδοση παρακρατηθέντων ή για λογαριασμό αυτού εισπραχθέντων φόρων, τελών και δικαιωμάτων,

·       Απορρέει από κατάπτωση εγγυήσεων τρίτων, παραγράφεται μετά από μία εικοσαετία από τη λήξη του Οικονομικού Έτους μέσα στο οποίο έγινε η εν στενή εννοία βεβαίωση αυτής.

 Χρηματική απαίτηση του Δημοσίου, που περιήλθε σε αυτό με οποιονδήποτε τρόπο και οποιαδήποτε αιτία, υπόκειται στην προβλεπόμενη από τις κείμενες διατάξεις, ανάλογα με τον χρόνο παραγραφής αυτής, που δεν δύναται σε κάθε περίπτωση να συμπληρωθεί στο πρόσωπο του Δημοσίου, προ της παρόδου πέντε (5) ετών από τη λήξη του οικονομικού έτους μέσα στο οποίο έγινε η εν στενή εννοία βεβαίωση αυτής.

.Απαιτήσεις του Δημοσίου από φόρους, δασμούς, τέλη και δικαιώματα, η είσπραξη των οποίων έχει ανατεθεί στα Τελωνεία εφόσον δεν έχουν βεβαιωθεί ή βεβαιώθηκαν ελλιπώς, παραγράφονται με από μία τριετία από την ημερομηνία γένεσης του απαιτητού της οφειλής.

Απαιτήσεις του Δημοσίου από φόρους, δασμούς , τέλη, δικαιώματα που βεβαιώθηκαν στα τελωνεία, παραγράφονται     μετά από μία δεκαετία από τη λήξη του οικονομικού έτους, εντός του οποίου αυτές βεβαιώθηκαν κατά τις ειδικότερες διατάξεις της τελωνειακής νομοθεσίας.