Αριθ. ΠΟΛ.1167 Διαδικασία απαλλαγής από το Φ.Π.Α. της αγοράς και της εισαγωγής αγαθών που προορίζονται για εξαγωγή ή ενδοκοινοτική παράδοση καθώς και των υπηρεσιών που συνδέονται άμεσα με τις πράξεις αυτές.

Η ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
Έχοντας υπόψη:
1. Τις κάτωθι διατάξεις του Κώδικα ΦΠΑ (κυρ. Ν.2859/2000-ΦΕΚ 248 Α΄), όπως ισχύει:
α) του άρθρου 24 ,
β) του άρθρου 28 .
2. Τις διατάξεις του Ν.4174/26.7.2013 (Φ.Ε.Κ. 170/26.7.2013 τ.Α΄) "Φορολογικές διαδικασίες και άλλες διατάξεις", όπως ισχύει.
3. Τις διατάξεις των κάτωθι αποφάσεων του Υπουργού Οικονομικών:
α) της αριθ. πρωτ. 1103551/8478/Α0014/ ΠΟΛ.1262/2.8.1993 (ΦΕΚ 675 Β΄),
β) της αριθ. πρωτ. 1017949/693/165/0014/ ΠΟΛ.1075/13.3.1995 (ΦΕΚ 212 Β΄),
γ) της αριθ. πρωτ. 1058757/2754/791/Α0014/ ΠΟΛ.1155/6.6.1995 (ΦΕΚ 527 Β΄),
δ) της αριθ. πρωτ. 1083791/3558/1071/0014/ ΠΟΛ.1198/13.7.1995 (ΦΕΚ 650 Β΄),
ε) της αριθ. πρωτ. 1107479/5132/1534/0014/ ΠΟΛ.1272/17.10.1996 (ΦΕΚ 993 Β΄),
στ) της αριθ. πρωτ. 1064690/3772/713/Α0014/ ΠΟΛ.1206/31.7.2002 (ΦΕΚ 1073 Β΄),
ζ) της αριθ. πρωτ. 1035115/1060/254/Α0014/ ΠΟΛ.1061/26.3.2008 (ΦΕΚ 581 Β΄).
4. Τις διατάξεις της Α.Γ.Γ.Δ.Ε. ΠΟΛ.1229/20.11.2014 (ΦΕΚ 3329 Β΄).
5. Τις διατάξεις του Ν.4308/24-12-2014 (Φ.Ε.Κ. 251/24-12-2014 τ.Α΄) "Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα, συναφείς ρυθμίσεις και άλλες διατάξεις".
6. Τις διατάξεις του άρθρου 164 της Οδηγίας 2006/112/ΕΚ
7. Την με αριθ. Δ6Α 1015213 ΕΞ 2013/28.1.2013 (Φ.Ε.Κ. 130/28.1.2013 τ. Β΄ και 372/ 19.2.2013 τ. Β΄) Κοινή Απόφαση του Υπουργού και Υφυπουργού Οικονομικών "Μεταβίβαση αρμοδιοτήτων στον Γενικό Γραμματέα της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών".
8. πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου αρ. 20 της 25.6.2014 (τ. Υ.Ο.Δ.Δ. 360/25.6.2014) «Επιλογή και διορισμός Γενικού Γραμματέα της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών».
9. Τα αιτήματα επιχειρήσεων και φορέων για επανεξέταση του τρόπου χορήγησης του ορίου απαλλαγής, λαμβάνοντας υπόψη και τα αποτελέσματα της 82ης Σύσκεψης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Φ.Π.Α. (30.11.2007).
10. Το γεγονός ότι από την απόφαση αυτή δεν προκαλείται δαπάνη εις βάρος του Κρατικού Προϋπολογισμού, αποφασίζουμε:
Καθορίζουμε τους όρους, τις προϋποθέσεις και τη διαδικασία απαλλαγής από το ΦΠΑ για την αγορά ή την εισαγωγή αγαθών που προορίζονται για εξαγωγή και ενδοκοινοτική παράδοση, αυτούσια ή μεταποιημένα, καθώς και των υπηρεσιών που συνδέονται άμεσα με τις πράξεις αυτές, σύμφωνα με τα επόμενα άρθρα.

`Αρθρο 1 
Δικαιούχα πρόσωπα
Παρέχεται η ευχέρεια στους υποκειμένους στο φόρο να αγοράζουν από το εσωτερικό της χώρας ή να εισάγουν αγαθά, με απαλλαγή από το φόρο προστιθέμενης αξίας, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρούσας, εφόσον αυτά προορίζονται να αποτελέσουν αντικείμενο για την πραγματοποίηση εξαγωγών του άρθρου 24 παράγραφος 1 περιπτώσεις α και β και ενδοκοινοτικών παραδόσεων του άρθρου 28 παράγραφος 1 περιπτώσεις α και γ του Κώδικα Φ.Π.Α. (κυρ. Ν.2859/2000 ) καθώς και να λαμβάνουν υπηρεσίες που είναι άμεσα συνδεδεμένες με τις δραστηριότητες αυτές.

`Αρθρο 2
Προϋποθέσεις έγκρισης απαλλαγής
Χορηγείται άμεση απαλλαγή από το Φ.Π.Α. για την αγορά από το εσωτερικό της χώρας ή την εισαγωγή αγαθών ή την λήψη υπηρεσιών, σύμφωνα με τις διαδικασίες της παρούσας, στα δικαιούχα πρόσωπα του ανωτέρω άρθρου 1 τα οποία κατά την διαχειριστική περίοδο στην οποία υποβλήθηκε η αίτηση ή σε κάποια από τις τρεις προηγούμενες διαχειριστικές περιόδους:
α) Δεν έχουν υποπέσει σε παραβάσεις της παραγράφου 2 του άρθρου 55 του Ν.4174/26.7.2013 (ΦΕΚ 170 Α΄), όπως ισχύει. Για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου αυτού αρκεί μόνο η διαπίστωση της παράβασης, χωρίς να απαιτείται και η οριστικοποίησή της.
β) Δεν έχουν κάνει χρήση «ΕΙΔΙΚΟΥ ΔΙΠΛΟΤΥΠΟΥ ΔΕΛΤΙΟΥ ΑΠΑΛΛΑΓΗΣ» χωρίς προηγούμενη έγκριση.
γ) Δεν έχουν κάνει υπέρβαση του ορίου της απαλλαγής που έχει χορηγηθεί ή του δωδεκαμήνου για το οποίο χορηγήθηκε.

`Αρθρο 3
Υπολογισμός του ορίου απαλλαγής
Η συνολική αξία των πράξεων που δύνανται να πραγματοποιηθούν με απαλλαγή από το φόρο σε μία δωδεκάμηνη χρονική περίοδο, δεν μπορεί να υπερβεί τη συνολική αξία των εξαγωγών και των ενδοκοινοτικών παραδόσεων οι οποίες πραγματοποιήθηκαν κατά το δωδεκάμηνο που ολοκληρώνεται την τελευταία ημέρα του μήνα ο οποίος προηγείται της αίτησης που υποβάλλει ο υποκείμενος για την έγκριση της απαλλαγής. Το όριο που χορηγείται ισχύει για το επόμενο της έγκρισης δωδεκάμηνο. Εάν το όριο εξαντληθεί πριν την λήξη της δωδεκάμηνης χρονικής περιόδου για την οποία χορηγήθηκε, ο υποκείμενος έχει την δυνατότητα να επαναλαμβάνει την διαδικασία μετά την παρέλευση τουλάχιστον ενός μηνός από την προηγούμενη αίτηση. Για κάθε νέα αίτηση ο υπολογισμός του χορηγούμενου ορίου ακολουθεί τον ανωτέρω κανόνα της μη υπέρβα­σης των εξαγωγών και ενδοκοινοτικών παραδόσεων του δωδεκαμήνου που ολοκληρώνεται την τελευταία ημέρα του μήνα που προηγείται της αίτησης.

`Αρθρο 4
Διαδικασία έγκρισης του ορίου απαλλαγής
1. Ο υποκείμενος στο φόρο που προτίθεται να τύχει απαλλαγής του Φ.Π.Α. για την αγορά ή εισαγωγή αγαθών, τα οποία θα αποτελέσουν αντικείμενο εξαγωγών ή ενδοκοινοτικών παραδόσεων Φ.Π.Α., καθώς και για τη λήψη υπηρεσιών που είναι άμεσα συνδεδεμένες με τις πράξεις αυτές, υποχρεούται να υποβάλλει στον προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ., τα κάτωθι στοιχεία:
α) Έντυπη αίτηση, όπως το υπόδειγμα 1
Η αίτηση αφού πρωτοκολληθεί καταχωρείται , σε ειδικό βιβλίο - Μητρώο, όπως το υπόδειγμα 4.
β) Συγκεντρωτική κατάσταση εξαγωγών, οι οποίες θεωρούνται οριστικοποιημένες και δεν έχουν ακυρωθεί κατά το κρινόμενο διάστημα, όπως το υπόδειγμα 2, στην οποία αναγράφονται ανά Τελωνείο Εξαγωγής, τα κάτωθι στοιχεία όπως προκύπτουν από τα αποδεικτικά εξόδου των αγαθών από το τελωνειακό έδαφος της Ε.Ε (μήνυμα ΙΕ 599 «Γνωστοποίηση ολοκλήρωσης εξαγωγής»)
i. Ο αριθμός καταχώρησης (MRN) των διασαφήσεων εξαγωγής,
Η χώρα εξαγωγής, Η αξία εξαγωγής, Σύνολο αξίας εξαγωγών.
ii. Από το σύνολο της παραπάνω αξίας αφαιρούνται τυχόν εκπτώσεις, επιστροφές ή ακυρώσεις που πραγματοποιήθηκαν την περίοδο αναφοράς.
iii. Η συνολική αξία των αποδείξεων λιανικής πώλησης οι οποίες είναι θεωρημένες από το τελωνείο εξόδου, για παραδόσεις σε ταξιδιώτες εγκατεστημένους σε τρίτες χώρες σύμφωνα με το άρθρο 24 παρ.1 περ. β.
γ) Συγκεντρωτική κατάσταση ενδοκοινοτικών παραδόσεων, όπως το υπόδειγμα 3, στην οποία αναγράφονται, ανά κράτος μέλος και Α.Φ.Μ./Φ.Π.Α., η συνολική καθαρή αξία των παραδόσεων μόνο για τις ενδοκοινοτικές παραδόσεις για τις οποίες δεν έχει παρέλθει η προθεσμία υποβολής ανακεφαλαιωτικού πίνακα παραδόσεων, έως την ημερομηνία υποβολής της αίτησης. Επίσης στην κατάσταση αυτή αναγράφεται η συνολική αξία των ενδοκοινοτικών παραδόσεων των περιόδων για τις οποίες έχουν ήδη υποβληθεί ανακεφαλαιωτικοί πίνακες ενδοκοινοτικών παραδόσεων.
2. Ο προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ., μετά την διαπίστωση της συνδρομής των προϋποθέσεων των άρθρων 1 και 2 της παρούσας και αφού λάβει υπόψη του τα δεδομένα:
i) Των ανωτέρω συγκεντρωτικών καταστάσεων β και γ,
ii) Των υποβληθέντων ανακεφαλαιωτικών πινάκων ενδοκοινοτικών παραδόσεων που αφορούν το κρινόμενο χρονικό διάστημα,
iii) Την κατάσταση Εξαγωγών από τα Στοιχεία Τελωνείων (ICISnet) στο Taxis,
εκδίδει άμεσα απόφαση για την έγκριση του ορίου απαλλαγής σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 3, όπως το υπόδειγμα 5, ή απόφαση για την απόρριψη του αιτήματος, όπως το υπόδειγμα 6. Οι αποφάσεις αυτές καταχωρούνται σε ειδικό βιβλίο Αποφάσεων.

`Αρθρο 5
Υπολογισμός ορίου νέων ή μετασχηματιζόμενων δικαιούχων προσώπων
1. Για την εφαρμογή των διατάξεων της παρούσας απόφασης θεωρούνται ως νέα ή νεοσύστατα πρόσωπα, τα πρόσωπα εκείνα που υπέβαλαν δήλωση έναρξης εργασιών και δεν έχει παρέλθει, έως την υποβολή της αίτησης για τη χορήγηση ορίου απαλλαγής από το Φ.Π.Α., ένα πλήρες ημερολογιακό δωδεκάμηνο. Επίσης νέα θεωρούνται και εκείνα που έχουν υποβάλλει μεν δήλωση έναρξης εργασιών αλλά δεν έχει συμπληρωθεί ένα πλήρες ημερολογιακό δωδεκάμηνο από την πραγματοποίηση της πρώτης εξαγωγής ή ενδοκοινοτικής παράδοσης, μέχρι την τελευταία ημέρα του μήνα που προηγείται του μήνα υποβολής της αίτησης.
Για τον προσδιορισμό, την πρώτη φορά, κατά τα ανωτέρω, του ορίου απαλλαγής, λαμβάνεται υπόψη η συνολική αξία των εξαγωγών και ενδοκοινοτικών παραδόσεων του προηγούμενου της αίτησης ημερολογιακού τριμήνου που ολοκληρώνεται την τελευταία ημέρα του μήνα που προηγείται του μήνα υποβολής της αίτησης. Το όριο αυτό ισχύει μέχρι εξαντλήσεώς του και όχι πέραν της συμπλήρωσης του πρώτου ημερολογιακού δωδεκαμήνου από την ημερομηνία έγκρισης για τη χορήγησή του.
Εάν το όριο εξαντληθεί πριν την λήξη του χρονικού διαστήματος για το οποίο χορηγήθηκε, ο υποκείμενος έχει τη δυνατότητα να επαναλαμβάνει την διαδικασία μετά την παρέλευση τουλάχιστον ενός μηνός από την προηγούμενη αίτηση.
Για κάθε νέα αίτηση ο υπολογισμός του χορηγούμενου ορίου ακολουθεί τον ανωτέρω κανόνα της μη υπέρβασης των εξαγωγών και ενδοκοινοτικών παραδόσεων του τριμήνου που προηγείται της αίτησης. Μετά την συμπλήρωση του πρώτου δωδεκαμήνου το όριο προσδιορίζεται σύμφωνα με τα οριζόμενα στις διατάξεις του άρθρου 3 της παρούσας.
2. Προκειμένου για δικαιούχα πρόσωπα που προέρχονται από συγχώνευση ή μετατροπή και δεν έχουν συμπληρώσει πλήρη δωδεκάμηνη χρονική περίοδο, το όριο της απαλλαγής του άρθρου 3 της παρούσας προσδιορίζεται με βάση τη συνολική αξία των εξαγωγών και ενδοκοινοτικών παραδόσεων που έχουν πραγματοποιηθεί από το πρόσωπο που προήλθε από το μετασχηματισμό, από της συστάσεως του μέχρι τον προηγούμενο μήνα της υποβολής της αίτησης, προσαυξημένης με την αξία των πράξεων αυτών που είχαν πραγματοποιηθεί από κάθε ένα από τα δικαιούχα πρόσωπα που μετατράπηκαν ή συγχωνεύθηκαν κατά το αμέσως προηγούμενο διάστημα που υπολείπεται για τη συμπλήρωση μίας πλήρους δωδεκάμηνης χρονικής περιόδου.

`Αρθρο 6
Τύπος και περιεχόμενο του εντύπου Ειδικού Διπλοτύπου Δελτίου Απαλλαγής από το Φ.Π.Α.
Προκειμένου να τύχει της απαλλαγής από το Φ.Π.Α. σύμφωνα με την παρούσα ο υποκείμενος στο φόρο εκδίδει προς τον προμηθευτή του ή το Τελωνείο, κατά περίπτωση, Ειδικό Διπλότυπο Δελτίο Απαλλαγής από το Φ.Π.Α. «Ε.Δ.Δ.Α.» είτε χειρόγραφα είτε με μηχανογραφικά μέσα, ο τύπος και το περιεχόμενο του οποίου ορίζεται στο υπόδειγμα 8.

`Αρθρο 7
Χρόνος και τρόπος έκδοσης του Ειδικού Διπλοτύπου Δελτίου Απαλλαγής
1. Το Ειδικό Διπλότυπο Δελτίο Απαλλαγής από το Φ.Π.Α. φέρει αλληλοδιάδοχη αρίθμηση. Παρέχεται η δυνατότητα στους υποκείμενους στο φόρο να χρησιμοποιούν περισσότερες από μία σειρές «Ε.Δ.Δ.Α.» διακριτές και με ιδιαίτερη αλληλοδιάδοχη αρίθμηση. Στην αίτηση που υποβάλλεται σύμφωνα με το άρθρο 4 της παρούσας αναγράφεται ο αριθμός των σειρών «Ε.Δ.Δ.Α.» που πρόκειται να χρησιμοποιηθούν καθώς και το διακριτικό τους.
Το ποσό του ορίου της απαλλαγής σε κάθε σειρά κατανέμεται από τον υποκείμενο στο φόρο, ο οποίος έχει και δυνατότητα ανακατανομής του μεταξύ των σειρών για το χρονικό διάστημα που ισχύει, με την προϋπόθεση ότι το συνολικό άθροισμα των επί μέρους ποσών του ορίου απαλλαγής, που χρησιμοποιήθηκε σε όλες τις σειρές δεν θα υπερβαίνει το συνολικό όριο της απαλλαγής που εγκρίθηκε από τον Προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ. για τη συγκεκριμένη δωδεκάμηνη χρονική περίοδο.
2. Το Ειδικό Διπλότυπο Δελτίο Απαλλαγής από το Φ.Π.Α. εκδίδεται σε δύο αντίτυπα από τον αγοραστή ή τον εισαγωγέα ή τον λήπτη υπηρεσιών, εκ των οποίων, το πρώτο αντίτυπο παραδίδεται στον προμηθευτή, εφόσον έχει συναινέσει στην πραγματοποίηση της συναλλαγής με την συγκεκριμένη διαδικασία, προκειμένου αυτός να εκδώσει το τιμολόγιο ή στο Τελωνείο Εισαγωγής προκειμένου να ολοκληρωθεί η εισαγωγή, χωρίς την επιβάρυνση της πράξης με ΦΠΑ.
Ο προμηθευτής στα τιμολόγια, που θα εκδώσει για τις εν λόγω πράξεις, αναγράφει τους αριθμούς των σχετικών Δελτίων Απαλλαγής. Δεν παρέχεται η δυνατότητα έκδοσης τιμολογίου χωρίς επιβάρυνση με τον ΦΠΑ που αναλογεί στην συναλλαγή, χωρίς την προηγούμενη έκδοση του «Ε.Δ.Δ.Α.»

`Αρθρο 8 
Ανάκληση χορηγηθέντος ορίου
Εφόσον, μετά την έγκριση του ορίου απαλλαγής, διαπιστωθούν παραβάσεις της παραγράφου 2 του άρθρου 55 του Ν.4174/2013 όπως ισχύει, σε βάρος των δικαιούχων πρόσωπων, ή εφόσον τα πρόσωπα αυτά έχουν κάνει χρήση «Ε.Δ.Δ.Α.» χωρίς προηγούμενη έγκριση, ή υπέρβαση του χορηγηθέντος ορίου, ή υπέρβαση του δωδεκαμήνου για το οποίο χορηγήθηκε το όριο, η χορηγηθείσα έγκριση ανακαλείται. Η ανάκληση πραγματοποιείται με απόφαση του προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ., όπως ορίζεται στο υπόδειγμα 7, καταχωρείται σε ειδικό βιβλίο Αποφάσεων και ισχύει έως τη συμπλήρωση του δωδεκαμήνου για το οποίο έχει συμπληρωθεί το όριο. Η Απόφαση αυτή κοινοποιείται στον υποκείμενο σύμφωνα με της διατάξεις του άρθρου 5 του Ν.4174/2013. Μετά την κοινοποίηση της απόφασης ανάκλησης ο υποκείμενος δεν έχει δυνατότητα χρησιμοποίησης του «Ε.Δ.Δ.Α.».

`Αρθρο 9
Λοιπές ρυθμίσεις
1. Το Ε.Δ.Δ.Α. διαφυλάσσεται και από τους δύο αντισυμβαλλόμενους για όσο χρόνο προβλέπεται από την κείμενη νομοθεσία η διαφύλαξη του σχετικού τιμολόγιου.
2. Κατά την έναρξη ισχύος της παρούσας, Ειδικά Διπλότυπα Δελτία Απαλλαγής που χρησιμοποιούνται από της επιχειρήσεις εξακολουθούν να ισχύουν έως την εξάντλησή του ορίου ή παρέλευσης του δωδεκαμήνου για το οποίο χορηγήθηκε.
3. Τα επισυναπτόμενα υποδείγματα αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της παρούσας

`Αρθρο 10 
Καταργούμενες διατάξεις
Από την έναρξη ισχύος της παρούσας απόφασης, παύουν να ισχύουν οι αποφάσεις Υπουργού 1103551/8478/Α0014/ ΠΟΛ.1262/2.8.1993 (Φ.Ε.Κ 675 Α΄), 1017949/693/165/0014/ ΠΟΛ.1075/13.3.1995 (ΦΕΚ 212 Β΄), 1058757/2754/791/Α0014/ ΠΟΛ.1155/6.6.1995 (ΦΕΚ 527 Β΄), 1083791/3558/ /1071/0014/ ΠΟΛ. 1198/13.7.1995 (Φ.Ε.Κ. 650 Β΄), 1107479/5132/1534/0014/ ΠΟΛ. 1272/17.10.1996 (Φ.Ε.Κ. 993 Β΄), 1064690/3772/713/Α0014/ ΠΟΛ.1206/31.7.2002 (Φ.Ε.Κ. 1073 Β΄) και 1035115/1060//254/Α0014/ ΠΟΛ. 1061/26.3.2008 (Φ.Ε.Κ. 581 Β΄) και η Ε.Δ.Υ.Ο. 1121689/7606//1303/Α0014/ ΠΟΛ. 1156/18.12.2007 καθώς και την Α.Γ.Γ.Δ.Ε. ΠΟΛ.1229/20.11.2014 (ΦΕΚ 3329 Β΄).

ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΕΙΣΦΟΡΕΣ

 Εταίρος Ο. Ε.,  Ε. Ε.  ή αστικής εταιρείας με ατομική επ ιχείρηση

Οι ασφαλιστικές εισφορές του εταίρου προσωπικής ή αστικής εταιρείας ο οποίος παράλληλα διατηρεί

ατομική επιχείρηση εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα της ατομικής του επιχείρησης. Αν η ατομική

επιχείρηση έχει τεθεί σε αδράνεια, οι ασφαλιστικές εισφορές εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα της

προσωπικής ή αστικής εταιρείας. Τα ποσά αυτά καταχωρούνται στο έντυπο Ε3 (Πίνακας ΣΤ’ ή Πίνακας

Θ’, ανάλογα με την κατηγορία βιβλίων) κατά τον προσδιορισμό του κέρδους από επιχειρηματική

δραστηριότητα της ατομικής επιχείρησης.

 Εταίρος Ο. Ε.,  Ε. Ε.  ή αστικής εταιρείας χωρίς ατομική επ ιχείρηση

Οι ασφαλιστικές εισφορές του εταίρου προσωπικής ή αστικής εταιρείας χωρίς ατομική επιχείρηση

εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα της προσωπικής ή αστικής εταιρείας. Τα ποσά αυτά

καταχωρούνται στο έντυπο Ε3 της εταιρείας (Πίνακας ΣΤ’ ή Πίνακας Θ’, ανάλογα με την κατηγορία

βιβλίων) κατά τον προσδιορισμό του κέρδους από επιχειρηματική δραστηριότητα της προσωπικής ή

αστικής εταιρείας.

 Εταίρος π ου συμμετέχει σε π ερισσότερες π ροσωπ ικές εταιρείες

Σε περίπτωση συμμετοχής εταίρου σε περισσότερες προσωπικές εταιρείες, οι ασφαλιστικές εισφορές

εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα της εταιρείας από την οποία λαμβάνει το μεγαλύτερο

φορολογητέο εισόδημα.  Προσοχή: παλαιότερα γινόταν δεκτό ότι ο εταίρος εξέπιπτε τις ασφαλιστικές

εισφορές από την εταιρεία της επιλογής του, δεδομένου ότι δεν υπήρχε απαγορευτική διάταξη. Πλέον,

όπως ορίζεται στη συγκεκριμένη εγκύκλιο, οι δαπάνες εκπίπτουν από την εταιρεία από την οποία ο

εταίρος λαμβάνει το μεγαλύτερο φορολογητέο εισόδημα.

Σημειώνεται ότι σε περίπτωση που ο εταίρος διατηρεί ατομική επιχείρηση παράλληλα με τη συμμετοχή

του σε προσωπικές εταιρείες, οι ασφαλιστικές εισφορές εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα της

ατομικής επιχείρησης.

 Εταίρος Ε. Π. Ε.  ή Ι. Κ. Ε.  με ατομική επ ιχείρηση

Οι ασφαλιστικές εισφορές των εταίρων Ε.Π.Ε. ή Ι.Κ.Ε. δεν εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των

εταιρειών αυτών, αλλά, σε περίπτωση που οι εταίροι λαμβάνουν αμοιβή και ασκούν επιχειρηματική

δραστηριότητα, οι ασφαλιστικές τους εισφορές θα εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα της ατομικής

τους επιχείρησης. Τα ποσά αυτά καταχωρούνται στο έντυπο Ε3 (Πίνακας ΣΤ’ ή Πίνακας Θ’, ανάλογα με

την κατηγορία βιβλίων) για τον προσδιορισμό του κέρδους από επιχειρηματική δραστηριότητα της

ατομικής επιχείρησης.

 Εταίρος Ε. Π. Ε.  ή Ι. Κ. Ε.  χωρίς ατομική επ ιχείρηση

Οι εταίροι Ε.Π.Ε. ή Ι.Κ.Ε., αν δεν ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα και επιπλέον οι αμοιβές που

λαμβάνουν από την Ε.Π.Ε. ή την Ι.Κ.Ε. θεωρούνται ως εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες, τότε οι

ασφαλιστικές εισφορές θα εκπίπτουν από το εισόδημά τους από μισθωτές υπηρεσίες και θα δηλωθούν

από τα φυσικά πρόσωπα στη δήλωση φορολογίας εισοδήματός τους (Ε1). Συγκεκριμένα, στην

περίπτωση αυτή, τα ποσά των εισφορών συμπληρώνονται στους κωδ. 351 – 352 «Εισφορές σε

ασφαλιστικούς οργανισμούς υποχρεωτικής ασφάλισης που αποδίδονται από τον ίδιο τον ασφαλισμένο»

του Πίνακα 4Α του Ε1.

 Μέλος Δ. Σ.  ή διαχειριστής Ε. Π. Ε.  ή Ι. Κ. Ε.  χωρίς ατομική επ ιχείρηση

Οι ασφαλιστικές εισφορές μελών Δ.Σ. Α.Ε. ή διαχειριστών Ε.Π.Ε. ή Ι.Κ.Ε. που δεν ασκούν επιχειρηματική

δραστηριότητα και δεν συμμετέχουν στο κεφάλαιο των υπόψη εταιρειών και επιπλέον οι αμοιβές που

λαμβάνουν λόγω της ιδιότητάς τους αυτής θεωρούνται ως εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες, τότε οι

ασφαλιστικές εισφορές θα εκπίπτουν από το εισόδημά τους από μισθωτές υπηρεσίες και θα δηλωθούν

από τα φυσικά πρόσωπα στη δήλωση φορολογίας εισοδήματός τους (Ε1). Συγκεκριμένα, στην

περίπτωση αυτή, τα ποσά των εισφορών συμπληρώνονται στους κωδ. 351 – 352 «Εισφορές σε

ασφαλιστικούς οργανισμούς υποχρεωτικής ασφάλισης που αποδίδονται από τον ίδιο τον ασφαλισμένο»

του Πίνακα 4Α του Ε1.

Ανάλωση

Μεταξύ των ποσών που μπορεί να επικαλεστεί ο φορολογούμενος είναι και η ανάλωση κεφαλαίου που αποδεδειγμένα έχει φορολογηθεί κατά τα προηγούμενα έτη ή νόμιμα έχει απαλλαγεί από το φόρο.

Όπως αναλυτικά ορίζεται στην παρ. 2 του άρθρου 34 του Κ.Φ.Ε. (Ν. 4172/2013), "για τον προσδιορισμό του κεφαλαίου αυτού ανά έτος, από τα πραγματικά εισοδήματα που έχουν φορολογηθεί ή νόμιμα απαλλαγεί από το φόρο, τα οποία προκύπτουν από συμψηφισμό των θετικών και αρνητικών στοιχείων αυτών, από τα χρηματικά ποσά που ορίζονται στις περιπτώσεις β', γ', δ', ε' και στ' της παραγράφου 2 του άρθρου 34 του Κ.Φ.Ε. (Ν. 4172/2013) και από οποιοδήποτε άλλο ποσό το οποίο αποδεδειγμένα έχει εισπραχθεί, εκπίπτουν οι δαπάνες που προσδιορίζονται στα άρθρα 31 και 32, ανεξάρτητα αν απαλλάσσονται της εφαρμογής των άρθρων αυτών.

Αν δεν υπάρχουν δαπάνες με βάση το άρθρο 31 ή αν το ποσό τους είναι μικρότερο από τις τρεις χιλιάδες (3.000) ευρώ προκειμένου για άγαμο και πέντε χιλιάδες (5.000) ευρώ προκειμένου για συζύγους, το ποσό που πρέπει να εκπέσει προσδιορίζεται με βάση την κοινωνική, οικονομική και οικογενειακή κατάσταση των φορολογουμένων και τις αποδεδειγμένες δαπάνες διαβίωσής τους και σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να είναι κατώτερο των τριών χιλιάδων (3.000) και πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ, αντίστοιχα.

Κάθε ποσό που καταβλήθηκε για την απόκτηση των εσόδων των παραπάνω περιπτώσεων τα μειώνει και η διαφορά που προκύπτει λαμβάνεται υπόψη για την κάλυψη ή τον περιορισμό της συνολικής ετήσιας δαπάνης, εκτός αν τα ποσά αυτά έχουν ληφθεί υπόψη κατά τον προσδιορισμό του εισοδήματος του έτους που καταβλήθηκαν και ο φορολογούμενος επικαλείται ανάλωση κεφαλαίου του έτους αυτού.

Για την κάλυψη ή περιορισμό της διαφοράς που προκύπτει κατά την εφαρμογή των διατάξεων αυτής της περίπτωσης δεν έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του άρθρου 10 του ν. 2019/1992 (Α ́ 34) για τα ποσά των πραγματικών ή τεκμαρτών δαπανών που πραγματοποιούνται από 1.1.1994. Χρηματικά ποσά που έχουν ληφθεί υπόψη από τη δήλωση που, τυχόν, υποβλήθηκε κατά τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 10 του ν. 2019/1992, για την κάλυψη ή τον περιορισμό διαφοράς δαπάνης, αφαιρούνται από το κεφάλαιο που σχηματίζεται από προηγούμενα έτη, όπως αυτό προσδιορίζεται με βάση όσα ορίζονται στα εδάφια δεύτερο, τρίτο και τέταρτο αυτής της περίπτωσης."

ΠΡΟΚΑΤΑΒΟΛΗ ΦΟΡΟΥ ΣΤΟΥΣ ΔΙΚΗΓΟΡΟΥΣ

Προκαταβολή του φόρου εισοδήματος από επιχειρηματική δραστηριότητα που αποκτούν φυσικά πρόσωπα

5. α) Στις αμοιβές που λαμβάνουν δικηγόροι οφείλεται προκαταβολή φόρου δεκαπέντε τοις εκατό (15%). Δεν υπολογίζεται προκαταβλητέος φόρος επί των αμοιβών για παραστάσεις, καθώς και για κάθε άλλη νομική υπηρεσία που παρέχουν δικηγόροι οι οποίοι συνδέονται με τον εντολέα τους με σύμβαση έμμισθης εντολής και αμείβονται με πάγια αντιμισθία.
β) Ομοίως, δεν υπολογίζεται και δεν αποδίδεται προκαταβλητέος φόρος στις περιπτώσεις που ενεργείται παρακράτηση φόρου, σύμφωνα με τις διατάξεις της περίπτωσης δ ́ της   ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΥ 1 ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 64. 
γ) Κάθε δικηγορικός σύλλογος ή ταμείο συνεργασίας ή διανεμητικός λογαριασμός οποιασδήποτε νομικής μορφής υποχρεούται να παρακρατεί φόρο εισοδήματος με συντελεστή δεκαπέντε τοις εκατό (15%) επί οποιουδήποτε ποσού καταβάλλει ως μέρισμα σε δικηγόρο.
δ) Αν με την έγγραφη συμφωνία περί αμοιβής για την παροχή των δικηγορικών υπηρεσιών η αμοιβή ή το ύψος της συναρτάται με το αποτέλεσμα των δικηγορικών υπηρεσιών ή της δίκης, κατά την απόδοση του προκαταβλητέου φόρου υποβάλλονται και τα στοιχεία που αποδεικνύουν το ύψος της αμοιβής, όπως ειδικότερα καθορίζεται με την απόφαση του Υπουργού Οικονομικών.
ε) Με αποφάσεις του Υπουργού Οικονομικών, καθορίζεται ο τύπος, το περιεχόμενο, ο τρόπος υποβολής της δήλωσης και καταβολής του φόρου και ο τρόπος και ο χρόνος υποβολής των καταστάσεων και το περιεχόμενο αυτών, καθώς και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή των διατάξεων της παραγράφου αυτής.

ΠΟΛ. 1031/24-1-2014: Χρόνος και τρόπος απόδοσης του προκαταβλητέου φόρου που υπολογίζεται επί των δικηγορικών αμοιβών καθώς και της παρακράτησης φόρου επί των μερισμάτων που καταβάλλονται από τους οικείους δικηγορικούς συλλόγους, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων των περιπτώσεων α και γ της παραγράφου 5 και της παραγράφου 6 του άρθρου 69 του Ν. 4172/2013 (ΦΕΚ 167 Α').

ΠΟΛ. 1031 (ΦΕΚ Β 261/ 11.02.2014)
Χρόνος και τρόπος απόδοσης του προκαταβλητέου φόρου που υπολογίζεται επί των δικηγορικών αμοιβών καθώς και της παρακράτησης φόρου επί των μερισμάτων που καταβάλλονται από τους οικείους δικηγορικούς συλλόγους, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων των περιπτώσεων α και γ της παραγράφου 5 και της παραγράφου 6 του άρθρου 69 του Ν. 4172/2013 (ΦΕΚ 167 Α').
Άρθρο 1
Υποβολή της δήλωσης και τρόπος απόδοσης του προκαταβλητέου φόρου που υπολογίζεται επί των δικηγορικών αμοιβών καθώς και της παρακράτησης φόρου επί των μερισμάτων που καταβάλλονται από τους οικείους δικηγορικούς συλλόγους.
1. Ο προκαταβλητέος φόρος που υπολογίζεται επί των ακαθαρίστων αμοιβών των δικηγόρων, που αναγράφονται επί των γραμματίων προκαταβολής ως ποσά αναφοράς καθώς και ο παρακρατούμενος επί των ποσών που καταβάλλονται ως μέρισμα από τους δικηγορικούς συλλόγους αποδίδονται με προσωρινές δηλώσεις (συνημμένο υπόδειγμα προσωρινής δήλωσης), με ευθύνη των προέδρων τους ως εξής:
Οι εμπρόθεσμες και εκπρόθεσμες αρχικές και τροποποιητικές προσωρινές δηλώσεις απόδοσης του προκαταβλητέου και του παρακρατηθέντα φόρου φορολογικού έτους 2014 υποβάλλονται με τη χρήση ηλεκτρονικής μεθόδου επικοινωνίας μέσω διαδικτύου, στο δικτυακό τόπο www.gsis.gr

3. Η υποβολή της προσωρινής δήλωσης απόδοσης του προκαταβλητέου και του παρακρατηθέντα φόρου φορολογικού έτους 2014, πραγματοποιείται με την χρήση ηλεκτρονικής μεθόδου επικοινωνίας μέσω του ειδικού δικτύου TAXISnet από 20.02.2014.
4. Σε περίπτωση αποδεδειγμένης τεχνικής αδυναμίας ολοκλήρωσης της υποβολής της δήλωσης, αυτή υποβάλλεται άμεσα στην αρμόδια Δ.Ο.Υ., με συνημμένο το εκτυπωμένο αποδεικτικό στοιχείο της μη δυνατότητας υποβολής της.

ΠΑΡΑΒΑΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΜΕ ΠΑΡΑΚΡΑΤΟΥΜΕΝΟΥΣ ΦΟΡΟΥΣ

Για παραβάσεις σχετικές με παρακρατούμενους φόρους οι οποίες διαπιστώνονται κατόπιν ελέγχου, επιβάλλονται τα ακόλουθα πρόστιμα:

1. Σε περίπτωση μη υποβολής δήλωσης παρακρατούμενου φόρου από την οποία θα προέκυπτε υποχρέωση απόδοσης φόρου επιβάλλεται πρόστιμο ποσοστού πενήντα τοις εκατό (50%) επί του ποσού του φόρου που αναλογεί στη μη υποβληθείσα δήλωση.

2. Σε περίπτωση υποβολής ανακριβούς δήλωσης παρακρατούμενου φόρου επιβάλλεται πρόστιμο ποσοστού πενήντα τοις εκατό (50%) επί της διαφοράς του φόρου.

Λιανική περιστασιακή πώληση αγαθών ή παροχή υπηρεσιών

Οι ευκαιριακά απασχολούμενοι - φυσικά πρόσωπα μπορούν να πωλούν αγαθά ή να προσφέρουν υπηρεσίες σε επιτηδευματίες και οι αντισυμβαλλόμενοι τους για την αγορά των αγαθών να εκδίδουν τιμολόγιο αγοράς και για την καταβολή αμοιβών για τις προσφερόμενες υπηρεσίες ή προμήθειες Απόδειξη Δαπάνης (μέχρι του οριζόμενου ορίου των 10.000 ευρώ).
Αντίθετα όταν τα φυσικά αυτά πρόσωπα παρέχουν υπηρεσίες ή πωλούν αγαθά λιανικά αποκτώντας εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα είναι υπόχρεα εφαρμογής των λογιστικών προτύπων, καθότι η διενέργεια αυτών δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ευκαιριακή.
Διευκρινίζεται ότι η συμπτωματική πώληση προσωπικών περιουσιακών στοιχείων (ακίνητα, αυτοκίνητα, οικοσκευή, κλπ.) σε καμία περίπτωση δεν συνεπάγεται υποχρεώσεις σε σχέση με τον νόμο για τα ΕΛΠ.

Μη υποκείμενα στα ΕΛΠ πρόσωπα. Περιστασιακά απασχολούμενοι

Μη υποκείμενα στα ΕΛΠ πρόσωπα. Περιστασιακά απασχολούμενοι

Σύμφωνα με το ΑΡΘΡΟ 39 ΠΑΡ 1 περ. β’ των ΕΛΠ, δεν υπόκεινται στις ρυθμίσεις των Ελληνικών Λογιστικών Προτύπων τα φυσικά πρόσωπα, τα οποία, ευκαιριακά και ως παρεπόμενη απασχόληση, πωλούν προϊόντα ή παρέχουν υπηρεσίες, εφόσον οι συναλλαγές αυτές στο σύνολό τους δεν υπερβαίνουν το ποσό των 10.000 ευρώ ετησίως. 
Τα πρόσωπα αυτά δεν υποχρεούνται, κατ’ επέκταση, σε έκδοση των παραστατικών πωλήσεων και στην τήρηση των βιβλίων που προβλέπουν τα ΕΛΠ.
5.1. Τι χαρακτηρίζεται ως ευκαιριακή παρεπόμενη δραστηριότητα
Ως ευκαιριακή παρεπόμενη δραστηριότητα χαρακτηρίζεται,  η δραστηριότητα που δεν ασκείται κατά σύστημα και αποδεικνύεται από τα πραγματικά περιστατικά. Τέτοια πραγματικά περιστατικά αποτελούν ιδίως η συνέχεια ή μη της άσκησης της δραστηριότητας αυτής, η ύπαρξη ιδιαίτερης επαγγελματικής εγκατάστασης, η ύπαρξη ιδιαίτερου εξοπλισμού και μηχανικών μέσων για την παροχή των υπηρεσιών αυτών ή την παραγωγή των αγαθών ή απόκτηση αγαθών με σκοπό τη μεταπώληση, και γενικότερα το εάν η παροχή των υπηρεσιών αυτών ή των αγαθών, έχει τα χαρακτηριστικά της οργανωμένης επιχείρησης.
5.2. Ενδεικτικές περιπτώσεις περιστασιακά απασχολούμενων

α) Τα φυσικά πρόσωπα όπως φοιτητές, νοικοκυρές, άνεργοι κλπ, που συμβάλλονται με εταιρείες ερευνών με συμβάσεις έργου ή όχι.
β) Τα φυσικά πρόσωπα που διενεργούν πωλήσεις με το σύστημα της κατ’ οίκον επίδειξης, ως αντιπρόσωποι πωλητές (dealers).
γ) Οι ιδιωτικοί ή δημόσιοι υπάλληλοι, φοιτητές, μεταπτυχιακοί φοιτητές, υποψήφιοι διδάκτορες κ.λ.π οι οποίοι μετέχουν σε ερευνητικά προγράμματα επιχορηγούμενα ή μη, τα οποία εκτελούνται τόσο από πρόσωπα υπόχρεα των ΕΛΠ, όσο και από διάφορους φορείς.
δ) Οι διερμηνείς ή μεταφραστές. 

Ποια πρόσωπα έχουν υποχρέωση έκδοσης απόδειξης δαπάνης

Οι οντότητες που υπόκεινται στις ρυθμίσεις των ΕΛΠ, όταν συναλλάσσονται ως αγοραστές με πρόσωπα μη υπόχρεα στην έκδοση τιμολογίου, εκδίδουν σχετικό παραστατικό προς τεκμηρίωση και αναγνώριση της συναλλαγής. Το παραστατικό αυτό, στην περίπτωση της λήψης υπηρεσιών από μη υπόχρεους, είθισται να καλείται απόδειξη δαπάνης. 

Απόδειξη δαπάνης εκδίδουν όλοι οι υπόχρεοι εφαρμογής των ΕΛΠ φυσικά ή νομικά πρόσωπα, ανεξάρτητα από την κατηγορία μεγέθους τους και τη νομική τους μορφή (ατομική επιχείρηση, O.E., E.E., E.Π.E., A.E., Ι.Κ.Ε., κοινωνίες, κοινοπραξίες, συνεταιρισμοί, ενώσεις συνεταιρισμών, οντότητες που ανήκουν στο δημόσιο τομέα ή ελέγχονται από το Δημόσιο ή τελούν υπό την εποπτεία του Δημοσίου).
Το παραστατικό αυτό πρέπει να περιλαμβάνει τα στοιχεία που ρητώς απαιτούνται από τις διατάξεις της παρ 10 του αρθρου 8των ΕΛΠ.

Φορολόγηση εισοδήματος προσωπικών εταιρειών, συνεταιρισμών

Φορολόγηση εισοδήματος προσωπικών εταιρειών, συνεταιρισμών κ.λπ.

• Οι προσωπικές εταιρείες που συστήθηκαν στην ημεδαπή ή την αλλοδαπή,
• οι συνεταιρισμοί και ενώσεις αυτών,
• οι κοινωνίες αστικού δικαίου, αστικές κερδοσκοπικές ή μη κερδοσκοπικές εταιρείες, συμμετοχικές ή αφανείς εφόσον ασκούν επιχείρηση ή επάγγελμα,
• οι κοινοπραξίες και 
• οι νομικές οντότητες που ορίζονται στο αρθρο 2 του Κ.Φ.Ε και δεν περιλαμβάνονται σε μια από τις προηγούμενες περιπτώσεις

όταν τηρούν απλογραφικά βιβλία, φορολογούνται, για τα κέρδη που αποκτούν από επιχειρηματική δραστηριότητα, σύμφωνα με την κλίμακα 

1. Τα κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα φορολογούνται σύμφωνα με την ακόλουθη κλίμακα:

Φορολογητέο εισόδημα (ευρώ)	Συντελεστής (%)
≤50.000	26%
>50.000	33%

Συντελεστής φορολόγησης κτήσης χρηματικών ποσών αιτία δωρεάς ή γονικής παροχής

Συντελεστής φορολόγησης κτήσης χρηματικών ποσών αιτία δωρεάς ή γονικής παροχής

Σχετ.

2. Η αιτία δωρεάς ή γονικής παροχής κτήση χρηματικών ποσών υπόκειται σε φόρο, ο οποίος υπολογίζεται αυτοτελώς με συντελεστή δέκα τοις εκατό (10%), προκειμένου για δικαιούχους που υπάγονται στην Α' κατηγορία, με συντελεστή είκοσι τοις εκατό (20%), προκειμένου για δικαιούχους που υπάγονται στη Β' κατηγορία και με συντελεστή σαράντα τοις εκατό (40%), προκειμένου για δικαιούχους που υπάγονται στη Γ' κατηγορία.

Κατάταξη φορολογουμένων

1. Οι δικαιούχοι της κτήσης, ανάλογα με τη συγγενική τους σχέση προς τον κληρονομούμενο, κατατάσσονται σε τρεις κατηγορίες Α', Β' και Γ'.
Στην Α' κατηγορία υπάγονται:
α) ο σύζυγος του κληρονομουμένου,
β) το πρόσωπο το οποίο είχε συνάψει σύμφωνο συμβίωσης με τον κληρονομούμενο κατά τις διατάξεις του ν. 3719/ 2008 και το οποίο λύθηκε με το θάνατο αυτού, εφόσον η συμβίωση είχε διάρκεια τουλάχιστον δύο ετών,
γ) οι κατιόντες πρώτου βαθμού (τέκνα από νόμιμο γάμο, τέκνα χωρίς γάμο έναντι της μητέρας, αναγνωρισθέντα εκούσια ή δικαστικά έναντι του πατέρα, νομιμοποιηθέντα με επιγενόμενο γάμο ή δικαστικά έναντι και των δύο γονέων),
δ) οι κατιόντες εξ αίματος δεύτερου βαθμού και
ε) οι ανιόντες εξ αίματος πρώτου βαθμού.
Στη Β' κατηγορία υπάγονται:
α) οι κατιόντες εξ αίματος τρίτου και επόμενων βαθμών,
β) οι ανιόντες εξ αίματος δεύτερου και επόμενων βαθμών,
γ) τα εκούσια ή δικαστικά αναγνωρισθέντα τέκνα έναντι των ανιόντων του πατέρα που τα αναγνώρισε,
δ) οι κατιόντες του αναγνωρισθέντος έναντι του αναγνωρίσαντος και των ανιόντων αυτού,
ε) οι αδελφοί (αμφιθαλείς ή ετεροθαλείς),
στ) οι συγγενείς εξ αίματος τρίτου βαθμού εκ πλαγίου,
ζ) οι πατριοί και οι μητριές,
η) τα τέκνα από προηγούμενο γάμο του συζύγου,
θ) τα τέκνα εξ αγχιστείας (γαμπροί - νύφες) και
ι) οι ανιόντες εξ αγχιστείας (πεθεροί - πεθερές).
Στη Γ' κατηγορία υπάγεται οποιοσδήποτε άλλος εξ αίματος ή εξ αγχιστείας συγγενής του κληρονομουμένου ή εξωτικός.
Σε περίπτωση υιοθεσίας, η κατάταξη στην οικεία κατηγορία του υιοθετηθέντος ή των συγγενών αυτού έναντι του υιοθετήσαντος ή των συγγενών αυτού γίνεται με βάση τη συγγενική σχέση που προκύπτει κατά τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα. Κατ' εξαίρεση, ο προϊστάμενος της δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας μπορεί, για τον υπολογισμό του φόρου, να μην λάβει υπόψη το βαθμό συγγένειας που προκύπτει από την υιοθεσία, αν διαπιστώσει ότι αυτή έγινε για να καταστρατηγηθούν οι διατάξεις του παρόντος.
Σε περιπτώσεις σχολάζουσας κληρονομιάς, ο φόρος υπολογίζεται στο σύνολο της αξίας της, με βάση τους συντελεστές της Γ' κατηγορίας του άρθρου αυτού, με την επιφύλαξη των διατάξεων του αρθρου1  για νέα εκκαθάριση του φόρου.